Завтрикова Полина

Подробности

Просмотров: 6864

Завтрикова Полина, магистрант специальности  «Русская филология (литературно-редакционная деятельность)». 

Окончила гимназия № 58 им. Ф.П. Гааза г. Гомеля.

Интерес к филологии  привили школьные олимпиады по русскому языку и литературе. В какой-то момент мозг начал автоматически проводить словообразовательный разбор названий магазинов, попадавшихся на глаза во время прогулок, и тогда я поняла, что уже деваться некуда. Тем не менее, из-за широты диапазона увлечений пришлось после школы дать себе год собраться с мыслями. Решение о поступлении на филологический факультет было весьма обдуманным и, как оказалось, верным. Я действительно чувствую себя на своём месте.

Словари на любой вкус (русскоязычные ресурсы)

Подробности

Просмотров: 13157

Правила русского правописания

Справочник по правописанию и стилистике

Словарь-справочник по пунктуации

Управление в русском языке

Педагогическое речеведение. Словарь-справочник

Грамматологический словарь

Орфографический словарь русского языка

Слитно. Раздельно. Через дефис. Словарь-справочник

НОВЫЕ СЛОВА И ИХ ЗНАЧЕНИЯ В СОВРЕМЕННЫХ ГАЗЕТНЫХ ТЕКСТАХ (КРАТКИЙ СЛОВАРЬ-СПРАВОЧНИК) 

Толковый словарь Даля

Толковый словарь Ожегова

Толковый словарь Ушакова

Толковый словарь Ефремовой

Толковый словарь Дмитриева

Малый академический словарь

Стилистический энциклопедический словарь русского языка

Орфографический словарь-справочник

Русский орфографический словарь

Идеографический словарь русского языка

Этимологический словарь Фасмера

Этимологический словарь русского языка Крылова

Этимологический словарь русского языка Семенова

Справочник по этимологии и исторической лексикологии

Этимологический словарь русского языка

Исторический словарь галлицизмов русского языка

Словарь церковнославянского языка

Словарь древнерусского языка (XI-XIV вв.)

Толково-фразеологический словарь Михельсона

Толково-фразеологический словарь Михельсона (ориг. орф.)

Фразеологический словарь русского языка

Фразеологический словарь русского литературного языка

Учебный фразеологический словарь

Сводная энциклопедия афоризмов

Словарь крылатых слов и выражений

В.И. Даль. Пословицы русского народа

Большой словарь русских поговорок

Словарь иностранных слов русского языка

Толковый переводоведческий словарь

История слов

Живая речь. Словарь разговорных выражений

Словарь русского арго

Русское словесное ударение

Словарь ударений русского языка

Формы слова

Словарь русской идиоматики

Словарь синонимов

Словарь антонимов

Словарь эпитетов

Термины и понятия лингвистики: Лексика. Лексикология. Фразеология. Лексикография

Словарь лингвистических терминов

Пятиязычный словарь лингвистических терминов

Словарь лингвистических терминов Т.В. Жеребило

Термины и понятия общей морфологии: Словарь-справочник

Морфемика. Словообразование: Словарь-справочник

Морфемно-словообразовательный словарь

Риторика: Словарь-справочник

Синтаксис: Словарь-справочник

Методы исследования и анализа текста. Словарь-справочник

Словари на любой вкус (белорусскоязычные ресурсы)

Белорусская википедия  (Свободная энциклопедия на белорусском языке)

Латинские афоризмы (Предлагается словарь латинских афоризмов, крылатых выражений и фразеологизмов с переводом на белорусский язык)

Многоязычный словарь БелМова (БелМова - это независимый открытый проект, который создан для расширения знаний по белорусскому языку и совершенствования переводов на многочисленные зарубежные языки)

Русско-белорусский, белорусско-русский словарь "Скарнік" (Русско-белорусский и белорусско-русский онлайн словари)

Словари на "Беларускай палічцы" (Белорусско-русские и русско-белорусские словари, орфографические словари)

Этнический словарь (Толковый этнический словарь)

Русско-белорусский on-line словарь (Основная цель проекта - создание обширной структурированной словарной базы, которая может служить как для изучения конкретных языков, так и для исследований языка вообще)

 Александров Сергей, Мыцык Галина. Созвучные слова (Словарик белорусских слов, которые по звучанию похожи на русские, но имеют совершенно другой смысл)

SLOUNIK.org - Белорусские словари и энциклопедии (На сайте собираются все связанные с белорусским языком и Беларусью словари и энциклопедии. Проект содержит две части: энциклопедии и словари. Энциклопедии, энциклопедические справочники, специализированные толковые словари находятся в первом разделе. Переводные и "языковые" (толковые, орфографические, фразеологические и др.) словари собраны в другом разделе. Подробно о каждой энциклопедии или словаре можно прочитать на соответствующей страничке)

ЭКСПЕДЫЦЫІ

Подробности

Просмотров: 6862

Самай важнай і адказнай, але разам з тым абавязковай і цікавай, часткай навуковага даследавання з’яўляецца збор фактычнага матэрыялу. Акрамя даследчай працы з літаратурнымі і слоўнікавымі крыніцамі ўжо надрукаванага і апрацаванага дыялектнага моўнага матэрыялу, каштоўным для будучых даследчыкаў і выкладчыкаў беларускай мовы і літаратуры становіцца самастойны пошук адметнай лексікі беларускай мовы.

Такі від працы здзяйсняецца студэнтамі-ўдзельнікамі СНДЛ “Лексіка матэрыяльнай і духоўнай культуры беларусаў” штогод падчас дыялекталагічнай практыкі, а таксама па выездзе ў родныя мясціны.

У працэсе экспедыцый будучыя выкладчыкі беларускай мовы і літаратуры, спецыялісты па камп’ютарным забеспячэнні, а таксама супрацоўнікі газет і часопісаў праходзяць знаёмства з асаблівасці гаворак у населеных пунктах розныях раёнаў Гомельскай вобласці.

Дыялекталагічныя экспедцыі спрыяюць замацаванню ведаў, набытых на лекцыйных і практычных занятках па дыялекталогіі. Такая форма працы з’яўляецца вельмі важнай часткай вучэбнага працэсу пры падрыхтоўцы спецыялістаў-філолагаў. Асаблівасць яе правядзення заключаецца ў тым, што ў студэнтаў з’яўляецца магчымасць замацаваць практычна атрыманыя тэарэтычныя веды, набыць навыкі збіральніцкай і апрацоўчай работы.

Студэнты набываюць веды і навыкі запаўнення картак з сабраным моўным матэрыялам, памятаюць пра неабходнасць захавання адметнасцей мясцовага вымаўлення ў працэсе фіксацыі сабранага дыялектнага матэрыялу на картках. Пры гэтым вельмі важна запісваць этнаграфічны матэрыял правільна, з захаваннем асаблівасцей мясцовай гаворкі, указваць пры кожнай адзінцы яе граматычныя прыкметы і лексічнае значэнне, прыводзіць кожную лексікаадзінку ў кантэксце, дакладна ўказваць іншыя дадзеныя: крыніцу моўных адзінак, кім запісана. Разам з тым асобную ўвагу студэнты павінны звярнуць на занатоўванне фактычнага матэрыялу ў электронным выглядзе. Фактычны матэрыял пры гэтым павінен суправаджацца фотаматэрыяламі.

Падчас экспедыцый з мэтай збору фактычнага матэрыялу студэнтамі праводзіцца апытванне мясцовых жыхароў аб вядомых ім звычаях і святах, якія адзначаюцца ў вёсках, аб традыцыйных абрадах, што захоўваюцца ў наш час. Асобная ўвага звяртаецца на найменні асоб-удзельнікаў абрадаў, назвы страў і напояў, а таксама прадметаў і дзеянняў, якія адбываюцца і ўжываюцца ў час святаў каляндарна-абрадавага і сямейна-абрадавага цыклаў. У сферу навуковых інтарэсаў студэнтаў-удзельнікаў СНДЛ трапляюць і назвы роднасці і сваяцтва. Цікавяцца будучыя настаўнікі-філолагі і будаўнічай лексікай, найменнямі сядзібных будынкаў, гаспадарчых пабудоў, часткамі хаты і іншых памяшканняў. Асобую зацікаўленасць студэнтаў выклікае звычайна гісторыі ўзнікнення наведаных вёсак, а таксама этымалогія тапонімаў і гідронімаў.

Студэнты з цікавасцю размаўляюць з жыхарамі ўказаных населеных пунктаў. Большасць жыхароў добразычліва ставіцца да дыялекталагічнай экспедыцыі. Людзі ахвотна ўспамінаюць вядомыя ім звесткі і паведамляюць гэта студэнтам.

У выніку праведзенага збору моўнага матэрыялу для будучых навуковых даследаванняў набываецца цікавая і карысная інфармацыя.

Студэнты адзначаюць асаблівасці мясцовага вымаўлення, агульныя рысы і адрозненні ў абрадах у розных вёсках, не вельмі аддаленых адна ад адной.

 Студэнты ўважліва прасочваюць моўныя асаблівасці наведаных вёсак і праводзяць параўнанне з маўленнем, якое адзначаецца ў родных вёсках. У першую чаргу гэта, натуральна, адносіцца да студэнтаў з іншых раёнаў Гомельскай вобласці, а таксама з іншых абласцей Беларусі.

Па выніках экспедыцый адбываецца сістэматызацыя сабранага моўнага матэрыялу, фіксацыя яго на карткі, калсіфікацыя па семантычных групах. У выніку ўказанай работы значна папаўняецца картатэка дыялектнага матэрыялу кафедры беларускай мовы, які пазней выкарыстоўваецца для навуковых даследаванняў удзельнікаў СНДЛ.

Студэнты маюць добрыя ўражанні ад дыялекталагічных экспедыцый, набываюць новыя звесткі, якія дапамагаюць ім у будучай вучобе і будучай навуковай дзейнасці.

Навукова-даследчы праект

Подробности

Просмотров: 8729

НАВУКОВА-ДАСЛЕДЧЫ  ПРАЕКТ

“Бабуля казала так..” (лінгвістычнае даследаванне сямейна-абрадавай і каляндарна-абрадавай лексікі Гомельшчыны)

Мэта: збор і навуковае даследаванне сямейна-абрадавай і каляндарна-абрадавай лексікі Гомельшчыны.

Задачы:

1) выяўленне лексіка-семантычных груп сямейна-абрадавых назваў;

2) вызначэнне лексіка-семантычных груп каляндарна-абрадавых намінацый;

3) складанне электроннага архіву сямейна-абрадавай і каляндарна-абрадавай лексікі Гомельшчыны.

Змест праекта

Традыцыйная матэрыяльная і духоўная культура беларусаў сведчыць аб самабытнасці і непаўторнасці нашага народа, і таму патрабуе асаблівай увагі і клопату. Набытак многіх пакаленняў, яна захавала народны вопыт на працягу ўсёй гісторыі, ашчадна зберагалася і перадавалася ад продкаў да нашчадкаў.

Зварот да народнай культуры ў наш прагматычны час мае выключнае значэнне для гуманізацыі грамадства, яго духоўнага развіцця, адраджэння многіх страчаных ім эстэтычных ідэалаў. Даследаванне матэрыяльнай і духоўнай спадчыны беларускага народа асабліва важна для патрыятычнага выхавання моладзі, паколькі яно  павышае яе цікавасць да гісторыі роднага краю, фарміруе павагу і пашану да традыцыйнай культуры, павышае ўзровень нацыянальнай свядомасці.

Актуальнасць і неабходнасць вывучэння ў наш час традыцыйнай культуры абумоўлена многімі фактарамі:

па-першае, тым, што самабытная матэрыяльная і духоўная культура беларускага народа, як і іншых славянскіх народаў, яшчэ не вывучана ў поўным аб’ёме;

па-другое, каштоўнасці народнай культуры паступова страчваюцца пад уплывам фактараў часу, у працэсе ўрбанізацыі сельскага насельніцтва і ў выніку парушэння пераемнасці пакаленняў, калі новыя генерацыі не ў поўным аб’ёме валодаюць духоўнай спадчынай і народнымі традыцыямі;

па-трэцяе, многія этнакультурныя элементы – помнікі гісторыі і архітэктуры, традыцыйныя народныя рамёствы і дэкаратыўна-прыкладное мастацтва, фальклорна-этнаграфічная спадчына, абрадавая культура, дыялектны лексічны фонд – паступова знікаюць у сувязі з адсяленнем значнай колькасці жыхароў Беларусі з Чарнобыльскай зоны.

Цікавасць да народнай культуры, яе вывучэнне павінны таксама супрацьстаяць разбурэнню традыцыйнай этнасацыяльнай структуры ўсходніх славян, парушэнню грамадска-сацыяльных і гісторыка-культурных сувязей славянскіх народаў. І ў той жа час вывучэнне розных аспектаў традыцыйнай культуры павінна садзейнічаць захаванню этнакультурнай самабытнасці народаў, што набывае асаблівую актуальнасць у сувязі з працэсамі глабалізацыі ў сучасным грамадстве. Таму можна сцвярджаць, што захаванне, зберажэнне і развіццё разнастайных формаў і традыцый народнай культуры – абавязак кожнага сумленнага грамадзяніна.

Важнейшай састаўной часткай духоўнай культуры нашага народа з’яўляецца яго мова, лексічная сістэма якой уключае разнастайныя паводле семантыкі, прадметна-паняційнай суаднесенасці, сферы выкарыстання, ступені актуальнасці, паходжання і тэрыторыі распаўсюджання намінатыўныя адзінкі.

Праект прадугледжвае збор фактычнага матэрыялу студэнтамі 2-3 курсаў. Фактычны матэрыял уключае сямейна-абрадавую і каляндарна-абрадавую лексіку Гомельшчыны падчас дыялекталагічных экспедыцый студэнтаў філалагічнага факультэта і выезду студэнтаў на канікулы ў родныя мясціны ў раёны Гомельскай вобласці. Сістэматызацыя і навуковае асэнсаванне сабранага фактычнага матэрыялу вядзе да падрыхтоўкі навуковых дакладаў, паведамленняў, тэзісаў да студэнцкіх навуковых канферэнцый. Яшчэ адным крокам ў стварэнні праекта з’яўляецца складанне электроннага архіву сямейна-абрадавай і каляндарна-абрадавай лексікі Гомельшчыны, а таксама падрыхтоўка электронных прэзентацый сямейна-абрадавых і каляндарна-абрадавых мерапрыемстваў Гомельшчыны.

План рэалізацыі праекта:

Механізм рэалізацыі праекта:

- арганізацыя дыялекталагічных экспедыцый студэнтаў-даследчыкаў у населеныя пункты Гомельскай вобласці з мэтай збору і фіксацыі фактычнага матэрыялу па тэме праекта;

- навуковае асэнсаванне сабранага фактычнага матэрыялу;

- прэзентацыя сямейна-абрадавых і каляндарна-абрадавых мерапрыемстваў, а таксама спецыфічных адметнасцей народна-жыллёвага будаўніцтва Гомельшчыны на студэнцкіх навуковых канферэнцыях, на навуковых чытаннях, якія праводзяцца ў гімназіях г. Гомеля.

- праца па складанні электроннага архіву сямейна-абрадавай і каляндарна-абрадавай лексікі Гомельшчыны.

Эфектыўнасць праекта, канечныя вынікі, якія мяркуюцца:

- падрыхтоўка дакладаў аб выніках навуковых даследаванняў на студэнцкіх навуковых канферэнцыях;

- падрыхтоўка матэрыялаў з вынікамі даследавання да друку ў навуковых выданнях краіны;

- стварэнне электроннага архіву сямейна-абрадавай і каляндарна-абрадавай лексікі Гомельшчыны;

- прэзентацыя сямейна-абрадавых і каляндарна-абрадавых мерапрыемстваў Гомельшчыны на студэнцкіх навуковых канферэнцыях, на навуковых чытаннях, якія праводзяцца ў гімназіях г. Гомеля.

Патэнцыялы развіцця праекта, яго доўгатэрміновасць

Традыцыйная матэрыяльная і духоўная культура беларусаў сведчыць аб самабытнасці і непаўторнасці нашага народа. Лексіка, якая ўяўляе сабой намінацыі сямейных і каляндарных абрадавых мерапрыемстваў беларусаў – гэта велізарная скарбонка для слоўніка беларускай літаратурнай мовы.

Набытак многіх пакаленняў, народная культура, а такім чынам і лексіка беларускіх гаворак, захавала вопыт народа на працягу ўсёй гісторыі, ашчадна зберагалася і перадавалася ад продкаў да нашчадкаў.

Навуковае асэнсаванне і электроннае фіксаванне ўказаных моўных адзінак паспрыяе патрыятычнаму выхаванню моладзі, будзе садзейнічаць гуманізацыі сучаснага беларускага грамадства.