Глыбоччыны духоўнасці глыбіні



У маі 2014 года выйшла кніга “Глыбоччыны духоўнасці глыбіні: народная духоўная культура Глыбоцкага раёна”. У выданне ўвайшлі фальклорна-этнаграфічныя матэрыялы, запісаныя падчас фальклорных экспедыцый, уяўляе сабой комплекснае даследаванне фальклорна-этнаграфічнай спадчыны Глыбоцкага раёна Віцебскай вобласці. Змест кнігі складаюць матэрыялы архіваў ДНУ “Цэнтр даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі”, Глыбоцкага раённага арганізацыйна-метадычнага цэнтра, Запрудскага Дома фальклору, Азярэцкага культурна-спартыўнага цэнтра, сельскага Дома культуры в. Гатаўшчына, фрагменты рукапіснай кнігі І.І. Волкава “Дыяменты родный мовы”. Прадстаўленыя ў кнізе архіўныя ўзоры вуснай народнай творчасці жыхароў Глыбоччыны ахопліваюць значны часавы перыяд.

Асноўныя матэрыялы выдання – гэта палявыя экспедыцыйныя запісы студэнтаў і выкладчыкаў УА “Гомельскі дзяржаўны ўніверсітэт імя Францыска Скарыны”, якім пашанцавала наведаць унікальныя па сваёй прыгажосці і багатыя на гістарычныя падзеі мясціны Глыбоцкага краю ўлетку 2011 года дзякуючы дапамозе адміністрацыі Глыбоцкага раённага выканаўчага камітэта. У фальклорна-этнаграфічнай экспедыцыі прымалі ўдзел выкладчыкі кафедры беларускай культуры і фалькларыстыкі доктар філалагічных навук, прафесар, загадчык кафедры Новак Валянціна Станіславаўна, кандыдат філалагічных навук, дацэнт Кастрыца Алена Аляксандраўна, кандыдат філалагічных навук, дацэнт Вяргеенка Святлана Анатольеўна, а таксама студэнты філалагічнага факультэта Каранькова Таццяна, Смірнова Настасся, Яцушкевіч Ірына, Карпенка Ірына, Мароз Ірына, Цішкевіч Ніка, Сітдзікава Паліна, Шуткіна Яна, Бордак Юлія, Сабела Ганна, Дубень Ганна, Жлоба Таццяна, Зайцава Таццяна, Яроміч Ганна, Даніленка Святлана, Літоўчанка Алеся, Лучынская Аксана, Рачкова Надзея, Рабых Ганна, Сівакова Алеся, Талпінская Юлія, Чыграй Ганна, Чалаян Карына, Анішчанка Максім, Богдан Таццяна, Багдановіч Вікторыя, Бодрыкава Таццяна, Болсун Алена, Варановіч Паліна, Гром Рыгор, Дашук Вераніка, Дзегцярэнка Ніна, Язерская Ірына, Ефіменка Марына, Загальская Кацярына, Балбасава Аліна, Кірэева Анастасія, Кавалёва Вікторыя, Кавалёва Ірына, Каральчук Кацярына, Пастухова Таццяна, Федаровіч Таццяна, Курнова Марына.

Традыцыйная духоўная спадчына Глыбоччыны – гэта этнаграфічныя звесткі па розных абрадах і звычаях (каляндарнага і сямейнага цыклаў), такія як Каляды, “Жаніцьба Цярэшкі”, Саракі, Тройца, Купалле, жніво, вяселле, хрэсьбіны. Сярод запісаных фальклорных матэрыялаў найбольшую цікавасць уяўляюць успаміны жыхароў Глыбоччыны пра ўнікальную зімовую шлюбную гульню “Жаніцьба Цярэшкі”. Адметнасцю рэгіёна з’яўляецца невялікая колькасць звестак па малых фальклорных жанрах, замовах, прыкметах і павер’ях, народнай міфалогіі.

Фальклорна-этнаграфічныя матэрыялы былі запісаны ў вёсках Празарокі, Удзела, Шыпы, Бараны, Ластавічы, Мосар, Залессе, Запруддзе, Карабы, Забор’е, Шэпелева, Мнюта 1, Мнюта 2, Гатаўшчына, Шчарбы, Валодзькова, Сукліна, Каравацічы, Левашы, Вераб’і, Броннае, Заспа і інш.

Выданне будзе карысным для ўсіх, хто неабыякавы да захавання духоўнай спадчыны роднага краю.



Каб жыла культура продкаў


13 лютага ў бібліятэцы імя Якуба Коласа адбыўся вечар беларускага фальклору “Каб жыла культура продкаў”.

Госці вечара, загадчык кафедры беларускай культуры і фалькларыстыкі УА “Гомельскі дзяржаўны ўніверсітэт імя Францыска Скарыны” д.ф.н., прафесар В.С. Новак, к.ф.н., дацэнт А.А. Кастрыца і выпускніца магістратуры, стажор м.н.с. Г.П. Саўчанка, выступілі перад удзельнікамі фальклорнага гуртка “Спадчына” ліцэя чыгуначнага транспарту.

В.С. Новак прадставіла кнігі па фальклоры Гомельшчыны “Гаючае слова роднай зямлі”, “Славянская міфалогія Гомельшчыны”, “Варажба на Гомельшчыне”, складзеныя па матэрыялах фальклорных экспедыцый студэнтаў ГДУ. Вельмі цікавым быў аповед пра сустрэчы з носьбітамі традыцыйнай культуры.

З міфалагічнымі персанажамі, народнымі прыкметамі і павер’ямі пазнаёміла Г.П. Саўчанка.

А.А. Кастрыца правяла мультымедыйную прэзентацыю, расказала, як праходзіць фальклорная практыка і як праводзяцца палявыя даследаванні студэнтамі філалагічнага факультэта.

Сустрэча узбагаціла слухачоў ведамі па традыцыйнай культуры беларусаў і пакінула прыемныя ўражанні.

Подробнее: Каб жыла культура продкаў

Выхад новай книгі

 Шаноўныя сябры!

На кафедры беларускай культуры і фалькларыстыкі стала добрай традыцыяй распачатая пад кіраўніцтвам загадчыка кафедры, доктара філалагічных навук, прафесара Валянціны Станіславаўны Новак работа па захаванні і папулярызацыі традыцыйнай духоўнай культуры беларусаў. Кніга “Гаючае слова роднай зямлі (беларускія лекавыя замовы)”, якая ўбачыла свет у выдавецтве БАРК напрыканцы 2013 года, – лагічны працяг гэтай работы. У выданні сабраны лепшыя ўзоры замоўнай творчасці беларусаў, запісаныя студэнтамі філалагічнага факультэта, супрацоўнікамі кафедры падчас палявых экспедыцый, якія штогод ладзяцца ў межах вучэбнай праграмы, а таксама індывідуальных запісаў.

Замовы заўсёды прыцягвалі да сябе ўвагу людзей сваёй магічнасцю, здольнасцю пасродкам слова і дзеяння ўплываць на пэўныя бакі жыцця і дзейнасці чалавека. А колькі таямнічасці ў самім абрадзе лекавання: “…Звычайная сялянская хата. “Чырвоны кут” з абразамі, у якіх адбіваецца святло лампады… Сур’ёзны і ў той жа час вельмі добры Святы Лік глядзіць на кожнага, хто пераступае парог гэтай хаты… З чым прыйшоў гэты чалавек: з дабром або са злом, або з тым, што набалела на душы, або з тым, ад чаго баліць цела… Насупраць весела патрэсквае дровамі печ, з якой, толькі не даглядзі, выскачыць гарэзлівы вугалёчак, не ведаючы, да чаго можа прывесці яго гарэзлівасць… Прыцішанае фіранкамі святло ў пакоі… Ласкавы і трапяткі агеньчык грамнічнай свячы… Старэнькая бабулька ў простым, але чыстым адзенні з амаль няўлоўным выразам занепакоенасці на твары… Малады прыгожы хлопец, твар якога не пашкадавала хвароба… Адзін уважлівы позірк, і дакладны дыягназ – вогнік… Ласкавым, але ўпэўненым рухам бабуля садзіць перад сабою хлопца…”.

“Гаючае слова роднай зямлі (беларускія лекавыя замовы)” пазнаёміць зацікаўленага чытача з замовамі ад розных хвароб, а таксама некаторымі каментарыямі да іх, дадзенымі нашымі шаноўнымі інфарматарамі. З пажаданнямі добрага здароўя і дабрабыту аўтар-укладальнік Святлана Вяргеенка.

 


Народная духоўная культура Лагойшчыны

Бласлаўлёнай зямлі неўміручыя скарбы.

Народная духоўная культура Лагойшчыны

 

 
   У снежні 2013 года выйшла з друку кніга “Бласлаўлёнай зямлі неўміручыя скарбы. Народная духоўная культура Лагойшчыны”, падрыхтаваная ў выніку выканання навуковага праекта “Сучасны стан духоўнай культуры Лагойшчыны: гістарычныя падзеі, знакамітыя асобы, абрады, звычаі і песні”.

  Зямля Лагойшчыны вылучаецца адметнымі самабытнымі абрадамі і звычаямі, цудоўнымі песнямі, непаўторнымі прыкметамі і павер’ямі, прыказкамі і прымаўкамі, легендамі і паданнямі, якія ўвабралі спаконвечную народную мудрасць.

     Студэнты і выкладчыкі УА “Гомельскі дзяржаўны ўніверсітэт імя Францыска Скарыны” ў праведзенай на тэрыторыі Лагойскага раёна экспедыцыі з вялікай адказнасцю далучыліся да высакароднай справы па зборы фальклорна-этнаграфічных з’яў, імкнучыся тым самым захаваць пераемнасць неўміручых традыцый духоўнай культуры.

      Выданне складаецца з трох кніг. Змест першай кнігі ўключае матэрыялы па гісторыі, канфесіях, тапаніміцы, асаблівасцях мясцовай гаворкі, ахарактарызавана Лагойшчына літаратурная, змешчаны звесткі пра жыццё і творчасць знакамітых людзей краю. Другая і трэцяя кнігі змяшчаюць архіўныя і экспедыцыйныя фальклорна-этнаграфічныя матэрыялы з захаваннем асаблівасцей мясцовай гаворкі.

   Дадзенае выданне, безумоўна, знойдзе свайго ўдзячнага чытача, ўзбагаціць веды пра гістарычнае мінулае, сучасны стан традыцыйнай культуры Лагойшчыны, будзе карысным дапаможнікам для настаўнікаў і навучэнцаў і цудоўным падарункам для ўсіх тых, хто праяўляе цікавасць да сваёй малой радзімы.


Подкатегории

2011 Студенческая наука. Филологический факультет им. Ф. Скорины
Powered by Joomla 1.7 Templates